Data publikacji:
21 lis 2024 r.Data aktualizacji:
21 lis 2024 r.Autor:
Redaktor ElektrykaOcena:
Podczas projektowania instalacji możesz skupić się zbytnio na szukaniu oszczędności, które mogą okazać się tylko pozorne. Jeśli wybierzesz niskiej jakości materiały i osprzęt to oszczędzone pieniądze szybko wydasz na ich naprawę i wymianę. Dodatkowo użycie tanich materiałów znaczącą obniży bezpieczeństwo całej konstrukcji.
Trzeba też pamiętać, że różnego typu konstrukcje podlegają pod różne wymogi prawne i techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki. Sporządzanie projektów instalacji elektrycznych dla domów jednorodzinnych będzie się różnić od instalacji w budynkach użyteczności publicznej i wielorodzinnych obiektach mieszkalnych (w ich przypadku trzeba na przykład zadbać o przeciwpożarowe wyłączniki prądu, awaryjne oświetlenie ewakuacyjne lub instalację wejściowej sygnalizacji dzwonkowej).
Dobrze zaprojektowana instalacja zapewni bezpieczeństwo domownikom i uchroni sprzęty przed uszkodzeniem, ale też zapewni komfort użytkowania różnych urządzeń. Nietrudno wyobrazić sobie sytuację, w której chcemy zakupić dodatkowy sprzęt do salonu bądź kuchni tylko po to, żeby okazało się, że brakuje nam gniazdek. Albo chcemy naładować telefon przed snem, ale najbliżej dostępne gniazdko znajduje się w trudno dostępnym miejscu za łóżkiem.
Komfort użytkowania to tylko jedna z rzeczy, o których musisz pomyśleć w trakcie budowy domu i projektowania instalacji elektrycznej. Przyjrzyjmy się teraz najczęstszym błędom, które występują podczas planowania jej.
Wykonanie planu instalacji najlepiej zlecić doświadczonemu elektrykowi, który wykona ją zgodnie z obowiązującym normami i będzie służył przydatnymi radami. Niektóre aspekty związane z planowaniem gniazdek i punktów oświetleniowych mogą umknąć ci lub projektantowi wnętrz, więc warto zatrudnić wsparcie w postaci elektryka. Doświadczony elektryk pomoże ci zadbać o najważniejsze elementy instalacji elektrycznej takie jak przyłącza, złącza, rozdzielnica, wewnętrzne linie zasilające i instalacje odbiorcze.
Dodatkowo posiadanie projektu instalacji elektrycznej ułatwi ci prace w przyszłości w razie ewentualnych remontów lub wystąpienia skomplikowanych awarii instalacji. Co więcej, obecność specjalisty pozwoli ci uniknąć typowych błędów, które zdarzają się podczas projektowania instalacji, szczególnie jeśli chciałbyś zająć się tym sam.
Odpowiedni dobór przekroju (grubości) przewodów uchroni cię przed ich awarią, do której może dojść w wyniku przegrzania się przewodów i ich stopienia. Dlatego przy ich zakupie musisz zwrócić uwagę, do jakich urządzeń będą doprowadzać energię elektryczną.
Przekroje przewodów możemy podzielić ze względu na ich przeznaczenie:
Wybór nieodpowiedniego przekroju przewodu będzie skutkował przegrzewaniem się instalacji, co może spowodować nie tylko jej awarie, ale też pożar budynku. Trzeba pamiętać, że każda izolacja elektryczna ma określoną odporność na temperaturę, po której przekroczeniu dochodzi do uszkodzenia instalacji elektrycznej.
Kolejnym aspektem wartym przemyślenia jest ilość osobnych obwodów odbiorczych. Chodzi tutaj o wydzielenie oddzielnych obwodów dla urządzeń, które pobierają więcej mocy (powyżej 2 kW). Przykłady takich urządzeń to pralka, zmywarka, lodówka, kuchenka, piekarnik. Wydzielenie takich obwodów jest istotne, aby nie obciążać jednego obwodu wszystkimi urządzeniami.
Do jednego obwodu można przyłączyć 10 gniazdek lub 20 punktów oświetleniowych. Jednak opieranie instalacji na jednym obwodzie sprawi, że awaria jednego urządzenia sparaliżuję pozostałe. Innymi słowy, oznacza to, że jeśli włączymy pralkę, której uruchomienie wybije korki, ponieważ obwód będzie zbyt obciążony, reszta sprzętu domowego także przestanie działać.
Dla domów jednorodzinnych rekomenduje się wyznaczenie co najmniej 3 osobnych obwodów (dla oświetlenia, gniazd wtyczkowych, urządzeń z mocą powyżej 2 kW). Trzeba jednak pamiętać, że osobne obwody mogą się przydać w miejscach, gdzie znajdują się komputery lub w korytarzach, aby upewnić się, że jakieś źródło światła będzie dalej działać w przypadku awarii.
Im więcej obwodów zaplanujesz, tym większą możesz mieć pewność, że instalacja nie zawiedzie. Przy okazji pamiętaj też o tym, by wydzielić w rozdzielnicy obwody z osobnym zabezpieczeniem nadmiarowoprądowym dla urządzeń mocowanych na stałe lub o poborze mocy wyższym niż 2 kW. Gwarantuje to zwiększone bezpieczeństwo.
Warto też pamiętać, że zaplanowanie małej ilości obwodów może sprawić, że w skrzynce rozdzielczej będzie za mało miejsca na dodanie dodatkowych obwodów, jeśli zdecydujesz się na nie w przyszłości. Dodatkowo warto rozważyć dodanie do rozdzielnicy takich komponentów jak Zamel MEW-01 do monitorowania i pomiaru pobranej energii elektrycznej.
Układanie przewodów po skosie naraża je na uszkodzenia mechaniczne podczas prac wymagających naruszenia konstrukcji budynku. Powinny zostać ułożone równolegle do ścian i stropów po linii prostej. Takie ułożenie ułatwia odtworzenie ich układu i zapobiega uszkodzeniom, na przykład, w sytuacji, w której chciałbyś wywiercić otwór w ścianie. Przewody zwykle prowadzi się pod sufitem i przy podłodze z zachowaniem odpowiednich odstępów. Równoległe ułożenie przewodów wymaga więcej materiału, ale to mała cena w porównaniu z ich wymianą lub naprawą.
Podczas instalacji przewodów stosuje się przewody płaskie i mocuje je do surowych ścian za pomoc uchwytów z tworzywa sztucznego lub aluminiowych blaszek. Do tego celu można też użyć rurek karbowanych (peszle), które układa się w bruzdach ściennych. Chronią one dodatkowo przewód i sprawdzają się w miejscach, gdzie może być potrzeba, na przykład, zniszczenia okładziny z płytek.
Unika się też prowadzenia przewodów na wierzchu ścian. W takim przypadku wymaga to maskowania przewodów w specjalnych listwach, co nie jest zbyt estetycznym rozwiązaniem i może sprawić dodatkowe problemy podczas remontów.
Punkty oświetleniowe (nazywane też punktami świetlnymi) to nic innego jak miejsca, w których montuje się lampy, czyli oświetlenie domu. Rozplanowanie ich rozmieszczenia podczas planowania instalacji jest jednym z kluczowych kroków.
Podczas planowania punktów oświetleniowych w domu jednorodzinnym musisz wziąć pod uwagę wielkość danego pomieszczenia. Na przykład w przestronnym salonie powyżej 30 m2 jeden żyrandol w centrum sufitu nie wystarczy, by zapewnić odpowiednie oświetlenie. Warto go uzupełnić lampami stojącymi lub dodatkowym oświetleniem ściennym.
Zastanów się, w jakich miejscach będziesz potrzebować dodatkowych lamp lub żyrandoli. Na przykład, pomyśl, gdzie będziesz spędzać najwięcej czasu lub w jakim pomieszczeniu będziesz oddawać się swojemu hobby i dodatkowe oświetlenie by ci się przydało.
Warto zakomunikować swoje potrzeby elektrykowi i wspólnie przemyśleć lokalizacje punktów oświetleniowych.
Zbyt mała ilość gniazdek w domu to częsty błąd występujący przy projektowaniu instalacji elektrycznej. Tak samo, jak w przypadku punktów oświetleniowych musisz zastanowić się z jakich urządzeń RTV/AGD będziesz korzystać.
Problem małej ilości gniazdek najbardziej odczuwa się w pomieszczeniach takich jak salon i kuchnia. W salonie często podłącza się takie urządzenia jak telewizor, systemy audio, oświetlenie ozdobne, routery, konsole do gier. W kuchni sytuacja nie jest mniej skomplikowana, musisz mieć miejsce na podłączenie lodówki, zmywarki, ekspresu do kawy, tostera, miksera, robota kuchennego itd. Urządzeń tego typu lubi przybywać dlatego oprócz wstępnego zaprojektowania miejsca na sprzęt, który od razu znajdzie się w domu, warto zabezpieczyć się też na przyszłość.
Gniazdka muszą być dostępne w każdym pomieszczeniu. Najlepiej zainstalować jedno osobne na urządzenia stałe takie jak pralka i gniazdka użytkowe dla reszty sprzętu. Warto też pamiętać, że gniazdka powinny znajdować się w odległości 1,5 od siebie. W kuchni zwykle stosuje się gniazdka podwójne umieszczone nad blatem.
Nie ma nic złego w zaplanowaniu większej ilości gniazd. Pozwoli ci to zmniejszyć użycie przedłużaczy, które potem trzeba sprytnie chować, by nie przeszkadzały w codziennych czynnościach.
Jeśli decydujesz się na wybudowanie domu jednorodzinnego, to nie możesz zapomnieć o poprowadzeniu instalacji elektrycznej także poza obszar budynku. Dostęp do energii elektrycznej na pewno przyda ci się na tarasie czy w ogrodzie. Jednak w ferworze planowania ten fakt może ci umknąć.
Pewnie będziesz chciał zainstalować oświetlenie na zewnątrz domu by spędzać tam czas w ciepłe wieczory. Zainstalowanie gniazdek na zewnątrz przyda się też do podłączenia kosiarki lub grilla. Możesz też chcieć pociągnąć kabel do zasilenia bramy wjazdowej lub furtki. Dostęp do obwodów przyda się też w przypadku zewnętrznych systemów alarmowych i połączenia z wideodomofonem.
Uziom jest jednym z podstawowych elementów ochrony przeciwprzepięciowej i instalacji odgromowej. Jest jednym z głównych elementów, które zapewniają bezpieczeństwo domownikom, którzy korzystają z instalacji elektrycznej.
Uziom fundamentowy jest stosowany podczas budowy domów, składa się z bednarki (płaskownika) lub pręta stalowego umieszczonego w dolnej części ławy fundamentowej. Z uziomem trzeba też podłączyć pręty zbrojenia ław za pomocą spawania lub skręcenia złączkami gwintowanymi. Problem z tym typem uziemienia jest taki, że często się o nim zapomina a elektryk, który mógłby o nim przypomnieć, jest sprowadzany na budowę już po położeniu fundamentów.
Brak uziomu fundamentowego można nadrobić poprzez instalacje uziomu otokowego lub pionowego. W przypadku uziomu otokowego bednarkę umieszczę się w wykopie otaczającym dom na głębokości 60-80 cm. Uziom pionowy składa się ze stalowych prętów o średnicy, co najmniej 20 mm wbitych w ziemie w odległości odpowiadającej ich wysokości.
Oprócz uziomu trzeba pamiętać o wyposażenie domu w instalację piorunochronną zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Chroni to dodatkowo instalacje elektryczne i zapewnia bezpieczeństwo użytkownikom.
Kwestie uziomu i ochrony odgromowej to kilka powodów, dla których warto sprowadzić na budowę elektryka na etapie planowania budowy.
Łazienka to jedno z pomieszczeń, które najbardziej jest narażone na wypadki związane z porażeniem prądem. Dlatego podczas jej projektowania musisz zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo.
Łazienka dzieli się na kilka stref bezpieczeństwa, które powinny zostać odpowiednio wydzielone:
We wszystkich strefach nie powinno montować się gniazd, łączników oświetleniowych czy puszek łączeniowych. Gniazdka, które zasilają urządzenia, takie jak pralka muszą znaleźć się poza strefą II. Oznaczenia IPx4, IPx5, IPx7 symbolizują stopień szczelności i odporności na wodę. Im wyższy numer, tym bardziej szczelne urządzenie.
O mocy przyłączeniowej trzeba pomyśleć najlepiej na etapie planowania instalacji elektrycznej. Od niej zależy ile i jaki typ urządzeń będziesz w stanie podłączyć. Dla domu jednorodzinnego zapotrzebowanie na moc może się wahać między 10-15 KW dla bardziej rozbudowanych domostw może to być nawet 30 KW.
Aby obliczyć moc przyłączeniową, musisz wziąć pod uwagę zarówno urządzenia, które już masz w planach zamontować, jak i sprzęt, który może pojawić się w przyszłości. Przy składaniu wniosku o przyłącze warto nieco zawyżyć zapotrzebowanie na moc.
Zaniżenie mocy przyłączeniowej może skutkować częstym wybijaniem bezpieczników, dlatego warto obliczyć ją precyzyjnie.
Przy wyborze osprzętu elektrycznego takiego jak gniazda, łączniki lub ramki oświetleniowe warto rozważyć nie tylko kwestie związane z ich jakością, ale też estetyką. Osprzęt nie tylko musi działać poprawnie przez wiele lat, ale także powinien komponować się z wystrojem wnętrza. Oczywiście jest to kwestia twojego gustu i poczucia estetki. Przy zakupie warto rozważyć, na przykład, czy białe ramki i łączniki będą pasować do koloru twoich ścian.
Poleca się także kupowanie zestawów ramek i gniazd z jednej serii wtedy możesz mieć pewność, że będą do siebie pasować i będą kompatybilne. Najlepiej też wybrać osprzęt, który ma odpowiednie certyfikaty (certyfikaty jakości, zgodności, ISO) zapewniające bezpieczeństwo.
Przy montażu osprzętu trzeba pamiętać, że każdy element ma przypisany różną wartość nazywaną punktem elektrycznym. Punkt elektryczne to na przykład miejsce na gniazdko, wypust oświetleniowy, włącznik schodowy, zasilanie urządzeń itd. Od ilości punktów elektrycznych zależy cena instalacji elektrycznej. Na przykład, gniazdo siłowe o mocy 400 V liczy się jako 3 punkty elektryczne, a cena jednego punktu może się wahać między 100-200 zł.
Wybór nieodpowiednich przekrojów kabli, wydzielenie niewystarczającej ilość obwodów, brak uziomu, niezachowanie stref bezpieczeństwa i błędne poprowadzenie przewodów zwiększają prawdopodobieństwo awarii instalacji elektrycznej i ryzyko porażenia prądem. Dlatego warto współpracować z doświadczonym elektrykiem, który jest świadomy tych popularnych błędów i pomoże ci ich uniknąć. Dobry elektryk sprawi, że zasilanie budynku będzie pracować niezawodnie i bezpiecznie. Wykona on też jasne i zrozumiałe plany instalacji zgodne z obowiązującymi normami.
Doświadczony elektryk dostosuje także stosowane metody do różnych typów projektów instalacji elektrycznych. Na przykład, zadba o odpowiedni osprzęt dla domu jednorodzinnego lub zamontuje przeciwpożarowy wyłącznik prądu czy oświetlenie awaryjne.
Mamy też nadzieje, że ten artykuł przypomniał ci o dodatkowych kwestiach, które warto wziąć pod uwagę przy planowaniu instalacji takich jak liczba gniazdek i punktów oświetleniowych, doprowadzenie instalacji na zewnątrz domu, obliczenie mocy przyłączeniowej i punktów elektrycznych, jak i wybranie odpowiedniego osprzętu.
Dobór przewodów o odpowiednim przekroju zapobiega przegrzewaniu się i stopieniu izolacji. Dlatego wybór przewodu powinien zależeć od jego przeznaczenia; przewody do oświetlenia powinny mieć przekrój 1,5 mm2, przewody do gniazdek ogólnego przeznaczenia 2,5 mm2 a przewody do urządzeń o dużym poborze mocy powinny mieć niezależne przewody o przekroju 2,5 mm2.
Poprowadzenie przewodów po skosie zwiększa prawdopodobieństwo uszkodzenia przy pracach związanych z ingerencją w ściany budynku, np., wiercenie dziur. Dlatego przewody układa się po linii prostej równolegle do ścian i stropów.
Brak uziomu w instalacji elektrycznej prowadzi do niebezpiecznych i zagrażających życiu sytuacji. Prowadzi to między innymi do podwyższonego ryzyka porażenia prądem, ponieważ nadmiar energii wywołany na przykład wyładowaniem elektrycznym nie ma gdzie ujść.
Ilość gniazdek i punktów oświetleniowych zależy od wielkości pomieszczeń twojego domu i liczby urządzeń RTV/AGD. Zwykle montuje się od 1 do 3 gniazd elektrycznych w pomieszczeniu. Jedno osobne dla urządzeń zamontowanych na stałe i 2 dodatkowe gniazdka użytkowe. Warto też pamiętać o tym, by umieszczać gniazdka w łatwo dostępnych miejscach.
Ilość punktów oświetleniowych jest uzależniona od wielkości pomieszczenia, im większe pomieszczenie, tym więcej punktów. Wynika to głównie z potrzeby komfortu, jeden żyrandol w salonie o powierzchni 30 m2 nie dostarczy wystarczającej ilości światła.
Wykonujemy nasze prace w Warszawie i okolicy. Znajdziesz nas:
Eletryk
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
©2025 Elektro-Instalacje Tomasz Szwaj
Website & Performance by The Story